Het aantal aangiften van diefstallen van e-bikes is opnieuw fors gestegen. In 2021 werd een toename van 25% genoteerd ten opzicht van 2020. De afgelopen 2 jaar is de e-bikediefstal met maar liefst 74% gestegen. In absolute cijfers zijn dat inmiddels 22.593 aangiften per jaar. Dit blijkt uit een analyse van de aangiftecijfers van de Nationale Politie door de Stichting Aanpak Fiets- en E-bikediefstal (S.A.F.E.).
Aantrekkelijk voor dievengilde
De e-bike is steeds prominenter aanwezig in het straatbeeld. Zowel jong als oud kiest voor het gemak van de lichte pedalen – en grote snelheid – van de moderne fiets. Zeker nu de brandstof aan de pomp voor auto’s, motoren, scooters en snorfietsen almaar duurder wordt, is de e-bike een steeds populairder alternatief. De keuze voor duurzaamheid draagt ook bij aan hogere verkoopcijfers. In 2020 bedroeg de e-bikeverkoop al 50% van de totale markt. Helaas neemt hierdoor ook de criminaliteit toe.
Woningen, garages, kantoren
Uit de aangiftecijfers blijkt dat veruit de meeste aangiften betrekking hebben op de ‘eenvoudige’ diefstal van e-bikes op straat. Er werd echter ook 1.908 keer aangifte gedaan van geclassificeerde diefstal. Denk hierbij aan diefstal uit woningen, (garage-)boxen, schuren, kantoorpanden en andere gebouwen, al dan niet door middel van braak en/of geweld. Dit maakt duidelijk dat criminelen actief observeren waar dit soort fietsen wordt gestald. Het is daarom belangrijk om de e-bike ook op deze plekken met 2 sloten te beveiligen en vast te maken aan grond of muur.
Utrecht snelste stijger
Als we de aangiften van gestolen e-bikes in de 10 grootste steden van Nederland bekijken zien we een opvallend sterke stijging in Utrecht. Hier nam het aantal aangiften met ruim 66% toe. Ter vergelijking: in Amsterdam steeg het aangiftecijfer met 12%, in Rotterdam met 39% en in Den Haag met 10%. Nijmegen is de enige stad uit de top 10 waar het aantal aangiften daalde, namelijk met 14% (zie onderstaande tabel).
| Top 10 steden Nederland | Aantal aangiften 2020* | Aantal aangiften 2021* | Procentuele verandering |
| Amsterdam | 1.817 | 2.035 | 112,00% |
| Rotterdam | 882 | 1.230 | 139,46% |
| Den Haag | 636 | 704 | 110,69% |
| Utrecht | 509 | 846 | 166,21% |
| Eindhoven | 434 | 482 | 111,06% |
| Groningen | 277 | 415 | 149,82% |
| Tilburg | 487 | 699 | 143,53% |
| Almere | 101 | 101 | 100,00% |
| Breda | 118 | 194 | 164,41% |
| Nijmegen | 816 | 702 | 86,03% |
‘Gewone’ fietsdiefstal
Het aantal aangiften van niet-elektrisch aangedreven fietsen is voor het zoveelste jaar op rij stevig gedaald. In 2020 meldden zich 47.944 slachtoffers bij de politie; afgelopen jaar waren dat nog maar 26.365 slachtoffers. Deze daling van 45% is helaas is geen reden tot juichen. Het lijkt aannemelijker dat steeds minder mensen aangifte van gewone fietsdiefstal doen. Uit het onderzoek Fietsdiefstal in Nederland, dat Bureau Beke in het najaar van 2020 publiceerde, blijkt dat toen nog slechts 14% van de slachtoffers aangifte deed. Dit percentage lag afgelopen jaar naar schatting nog lager. Het werkelijke aantal fietsdiefstallen is zeker 8 tot 9 keer hoger.
Schadelast
Aangiften van e-bikediefstal worden vaker gedaan, omdat e-bikes meestal zijn verzekerd en de verzekeraar in dat geval een aangifte eist. De omvang van de financiële schadelast voor fiets- en e-bikediefstal wordt binnenkort bekend als het CBS in maart de Veiligheidsmonitor publiceert. In die monitor worden elke 2 jaar de daadwerkelijke diefstallen berekend aan de hand van representatieve slachtofferenquêtes. In 2020 werd de jaarlijkse schade van fietsdiefstal nog op € 600 miljoen berekend. Het behoort daarmee tot de meest voorkomende vormen van vermogenscriminaliteit.
Preventie en track & trace loont
Geraadpleegde experts hebben zich uitgesproken over de georganiseerde groepen criminelen die steeds actiever worden. Ze gaan professioneel te werk en stelen vaker e-bikes om deze naar het buitenland te transporteren. Het Oostblok wordt geregeld als bestemming genoemd. Naast een pakket aan maatregelen voor de bestrijding van (georganiseerde) fietsdiefstal, pleit S.A.F.E. voor betere preventie.
“E-bikers kunnen zelf al veel doen”, zegt Guus Wesselink van S.A.F.E.. “Bijvoorbeeld 2 sloten gebruiken die ART-goedgekeurd zijn en je fiets daarmee ergens aan vastzetten. Stal de fiets het liefst achter slot en grendel, ook thuis. Zeker als je in een binnenstad woont.” Uit cijfers blijkt bovendien dat 80% van de fietsen die zijn uitgerust met een track & trace-systeem wordt teruggevonden.
Gezamenlijk optreden
S.A.F.E. doet een dringende oproep aan verzekeraars, fietsbranche, maatschappelijke organisaties en kennisinstellingen om gezamenlijk op te treden in de strijd tegen fietsendiefstal.
Wesselink: “De politie kampt met een tekort aan capaciteit en fietsdiefstal heeft nu eenmaal geen prioriteit. Het feit dat het aantal aangiften wederom sterk daalt, toont vooral de onverschilligheid bij de slachtoffers. We zijn momenteel bezig met een vervolgonderzoek naar de afhandeling van aangiften door politie en OM, maar het is duidelijk dat we dit probleem alleen oplossen als betrokken partijen elkaar helpen. Gebeurt dit niet, dan lopen de diefstalcijfers van e-bikes alleen maar verder op en wordt Nederland een walhalla voor fietsdieven, zoals RAI Vereniging-voorzitter Steven van Eijck al eerder heeft voorspeld.”